Hoe zit het met biologische wijnen?
De ‘biowijn’ is ontstaan in de jaren ’90 van de vorige eeuw. De stap naar ‘lutte raisonnée’ (redelijke bestrijding) werd gezet. Vele wijnmakers stopten met het preventief besproeien
Men kan er niet meer omheen, de klimaatverandering brengt elk jaar ergere droogtes, zwaardere stormen en extremere temperaturen met zich mee. Dit heeft tot – positief – gevolg dat, ook in de wijnbouw, almaar meer ogen gericht zijn op biologische, biodynamische en natuurlijke wijnen. Er bestaan tal van organisaties die instaan voor het certificeren en controleren van de producenten. Via deze weg willen we hier wat meer duidelijkheid in scheppen want soms zien ook wij door het bos de bomen niet meer.
Biologisch vs. Biodynamisch
De ‘biowijn’ is ontstaan in de jaren ’90 van de vorige eeuw. De stap naar ‘lutte raisonnée’ (redelijke bestrijding) werd gezet. Vele wijnmakers stopten met het preventief besproeien en zetten in op het versterken van de plant zelf en de bodem.
Wanneer men het heeft over biologische wijnen, is het verboden chemische hulpmiddelen te gebruiken in de wijngaard. Er wordt respect getoond voor de natuur en het milieu, waarbij men over een aantal verschillende middelen beschikt om de wijngaard in topconditie te houden.
De wijnmakers bewerken de grond om hem luchtig en levendig te houden. In heel wat wijngaarden laat men het gras en onkruid tussen de ranken groeien, zodat de druivelaar z’n voedsel dieper in de grond zal gaan zoeken. Dit maakt de plant sterker en resistenter tegen bvb. plotse droogtes of andere problemen en ziektes. De rendementen worden beperkt (wat ook de smaak ten goede komt) en de teelttechnieken worden aangepast aan het klimaat. Is het iets te warm in een bepaald jaar, kan men er bvb. voor opteren de bovenste bladeren te laten staan ter beschutting van de druiven, is het te koud, dan neemt men deze weg zodat de druifjes ten volle van de zon kunnen genieten! Bemesten mag enkel met organische meststoffen.
Het gebruik van insecten die onschadelijk zijn voor de plant, maar zich voeden met schadelijke soorten is ook een van de pijlers van de biolandbouw.
Opm: Biologische wijn gaat enkel over het werk in de wijngaard.
Biodynamie schakelt een versnelling hoger. Vandaag een trend, maar de ideeën zijn reeds een honderdtal jaar oud. Rudolf Steiner, een Oostenrijks filosoof, gaf in het begin van de vorige eeuw lezingen aan landbouwers. Eén van zijn fundamentele inzichten was dat de aarde die de landbouwers bewerkten, hun akkers en velden, niet los konden gezien worden van de kosmos.
Een dertigtal jaar later werd de biodynamische kalender opgesteld, die de meest gunstige periodes voor aanplanting, snoeien, bodembewerking, bescherming tegen insecten en ziektes en de perfecte oogsttijd bevatte.
Biodynamie vertrekt dus van de gedachte dat alles in de natuur en de kosmos met elkaar in verband staat en dat dit evenwicht niet uit balans gebracht mag worden.
Concreet gebruikt men preparaten op basis van koeienmest en fijngemalen kiezels (silicium), die eerst gedurende een tijd in de hoorn van runderen onder de grond worden begraven. Steiner – evenals de vroegere Noormannen - zag rundshoorn als een energetisch materiaal. Na het opgraven worden deze preparaten in kleine dosissen gemengd met water en verdeeld over de wijngaard. Men gebruikt ook infusies van bepaalde kruiden en planten.
Al deze handelingen moeten op voorafbepaalde periodes gebeuren volgens de stand van de maan.
Biodynamisten zetten – anders dan biologische wijnmakers- hun visie verder in de kelder bij het maken van de wijn. De wijn wordt niet overgepompt (gebruik van zwaartekracht), er worden geen enzymen en fabrieksgisten toegevoegd, sulfiet wordt slechts in uitermate beperkte hoeveelheden gebruikt en de wijnen worden niet geklaard en gefilterd.
Certificering, biofundamentalisme en natuurwijnen
In Europa bestaat er officieel enkel de biologische landbouw (ook wel het euroblaadje genoemd), waaronder de teelt van druiven valt. Om het certificaat te behalen dient men een overgangsperiode van drie jaar te volbrengen. Daar dit gecontroleerd en opgevolgd moet worden, hangt hier natuurlijk ook een prijskaartje aan vast. Een groot deel van de wijnbouwers werken op een biologische en/of biodynamische manier, maar kiezen ervoor zich niet te laten certificeren. Dit brengt naast de kostprijs een hele administratieve rompslomp met zich mee en heeft soms tot gevolg dat bestaande klanten afhaken omdat ze denken dat er nu een andere wijn gemaakt wordt.
Demeter is het grootste internationaal label voor biodynamische wijnbouw. Deze wijnen zijn onderhevig aan het Europese Biolabel-lastenboek én aan de labelspecifieke werkmethodes.
Er bestaan nog andere labels zoals Haute Valeur Environnementale in Frankrijk, Terra Vitis, SME, Qualenvi, Ecocert,…
Door deze wildgroei aan labels en de discussies tussen de fundamentalisten en de wijnbouwers die het wat realistischer bekijken, is de verwarring voor de consument alleen maar groter geworden.
Voor natuurwijnen bestaat er al helemaal geen officieel label of definitie. Over het algemeen genomen zijn natuurwijnen een verzamelnaam voor alle oplossingen en pogingen van wijnmakers om een gezondere, meer natuurlijke wijn te bekomen.
Het is namelijk niet nuttig of nodig om geld, tijd en aandacht te besteden aan discussies wie zijn of haar wijn het meest biodynamisch, biodit of biodat is. De enige echte ‘vijand’ van wijnmakers die dag in dag uit hun uiterste best doen om een zo natuurlijk mogelijke, elegante wijn op de markt te brengen zijn de industriëel geproduceerde bulkwijnen. Geduld is steeds een schone deugd en des te meer bij het maken van wijn. Kwaliteit en kwantiteit staan haaks op elkaar en ik denk dat dit de moraal van het verhaal moet zijn.
Koop kwaliteit, waarmee je respect toont voor de boeren die er hun levenswerk van maken om jou een goed glas wijn te bezorgen en staar je niet blind op biologisch, biodynamisch of natuurlijk.
Reacties
Wees de eerste om te reageren...